Voedingsadvies


Er zijn vele 'verantwoorde' voedingsadviezen te geven, maar deskundigen liggen met elkaar in de clinch over wat 'verantwoord' is, en baseren zich op verschillende theorieën. De een gaat uit van een koolhydraatbeperkt dieet, de ander van weinig verzadigde vetten, of méér verzadigde vetten, wéér een ander van supplementen of shakes - de consument krijgt telkens nieuwe conclusies te verwerken.

Waar wel overeenstemming over is: 'ultra-processed food', veel snacks, vleeswaar, e.a. fast-food en frisdrank zijn uiterst ongezond bij regelmatig gebruik.
En is een van de hoofdoorzaken van metabole aantastingen - die weer leiden tot andere ziektes. Er is nu ook een duidelijke link vastgesteld tussen het gebruik van ultra-processed food en het risico op kanker... een 10% hoger gebruik geeft een verband met 12% hogere kans op bepaalde kankers (The Guardian 2018).

Srour e.a. 2019 laten zin dat ieder 10% hoger gebruik van ultra bewerkte voeding - voeding met een hoog gehalte aan additieven, en industrieel bewerkt - een hogere kans geeft op alle hart en vaataantastingen van 11-13%.

Rico-Campa e.a. 2019 laten zien dat iedere portie hoog bewerkte voeding een hogere kans geeft op vroegtijdig overlijden van 18%. Bij grootgebruikers van dit soort geraffineerde en onnatuurlijke voeding was de kans op vroegtijdig overlijden (door wat voor een oorzaak dan ook) minstens 62% hoger.
De auteurs pleiten tegen de huidige tendens tot voedsel 'herformuleringen' die zogenaamd gezond zijn (zoals 'gezonde' margarines en andere zogenaamd 'betere' bewerkte producten).

Het gebruik van deze producten neemt eerder toe dan af. Onze maatschappij wordt geteisterd door een epidimie aan 'welvaartsziekten'. Met enorme sociale en economische kosten.
Reden waarom hoogleraar voedingskunde Jaap Seidell zich al jaren sterk maakt voor Voeding als verplicht vak op scholen. En zich enorm actief maatschappelijk inzet voor veranderingen. Het roer moet om!



Een aantal klassieke dieeten hebben hun enorme waarde bewezen, zoals het (m.n. Kretenzer) Mediterrane en het Japanse - allebei met veel fruit, kruiden, zaden en groenten, thee, het gebruik van gefermenteerde producten en weinig rood vlees.
Gemeenschappelijk deler is het hoge gehalte, en brede aanbod, aan waardevolle macro en micro nutriënten, in een totaalcombinatie werkend. Zaken weglaten (zoals olijven en noten bij het MD, of gefermenteerd wier en gember bij het JD), is dan ook geen goede zaak.
Op deze hele site komen deze nutriënten aan bod.

Levensstijl is daarnaast belangrijk. Vooral ook voldoende buiten bewegen. Beperking in hoeveelheden voeding is ook een belangrijke factor (het ketogeen dieet). Om de dag vasten een mogelijkheid. De combinatie van ketogeen met MD of JD ook.

In het themanummer van de Lancet 12-2012 over gezond lang leven is Japan winnaar geworden (net als in 1990), terwijl Spanje en Italië in de top staan
(ook Singapore, Zuid-Korea en Australië scoren relatief hoog).
Wordt er niet naar de kwaliteit van het leven gekeken dan zitten ook andere landen in de top , zoals Zweden, Noorwegen, Griekenland, Zwitserland en Oostenrijk.
Nederland ligt overal een paar jaar achter... zelfs op de UK.

Het Japanse onderscheid zich van het MD door het hoge zeevruchten-, rijst-, paddestoelen- en (gefermenteerde) sojagebruik (met gember als zéér veel gebruikt kruid) - samen met het drinken van rode thee (groene thee wordt door beiden gedronken - rode hibiscusthee vind je wel in het Midden-Oosten).
Zeewier is hierin heel belangrijk!... met veel jodium, carotenen, mineralen en andere stoffen. Dat kan overal in gebruikt worden als smaakmaker en groente.
Pas de laatste tijd zijn Japanners meer vlees en brood (en junkfood) gaan eten - en is de gemiddelde gezondheid daar in elkaar gezakt.

Het Kretenzer van het Japanse door het olijf(olie), zachte kaas, vele groene kruiden- en tarwegebruik (het is dan ook de vraag, of er al te negatief over tarwe gedacht moet worden), gedroogde zuidvruchten en een portie gefermenteerde melk (yoghurt) per dag - plus vaak een glas rode wijn (en (ijs)koffie).

japans

Het 'mediterrane dieet' hangt sterk samen met het voorkomen van stofwisselingsziekten en hart- en vaataantastingen - en daarmee ook met allerlei ziekten die daar het gevolg van kunnen zijn, zoals hersenaantastingen, organenaantastingen en kankers (o.a. Kastorini e.a. 2011, NEJM 2013, Huang e.a. 2013, Ordovas e.a. 2013, da Vechia e.a. 2013). Ahmed e.a. (2013) constateren - naast lagere aderverkalking - een 80% verminderd sterfteniveau bij mensen die hart- en vaatproblemen krijgen. Martinez e.a.(2014) constateren verminderde adervernauwing in benen en armen).

Het Kreta dieet wordt als beste beschouwd van alle mediterrane diëten. Ordovas beveelt een dieet aan, dat zo dicht mogelijk bij de traditionele keuken staat (dus niet alleen veel groenten, noten, fruit en olijfolie... maar ook vis en oregano - en breken met die Nederlandse gewoonte om minstens vier maal per week rood vlees* te eten).

* vlees fors kruiden vermindert het negatieve effect van gebakken vlees eten - onderzocht met oregano en rozemarijn... en bevordert de smaak! (Li e.a. 2009) - maar ook andere kruiden lijken mogelijk, zoals gevijzelde hibiscus dat minstens dezelfde eigenschappen bezit... of misschien gember...(maar het kruiden van groenten niet vergeten dan ;)

Ook het op latere leeftijd beginnen met het mediterrane dieet heeft een enorm effect: bij een onderzoek onder 70-plussers bleek de levensverwachting hierdoor met 2-3 jaar toe te nemen (Tognon 2011).
En blijken optredende symptomen van Metabool Syndroom bij ouderen (overgewicht, glucoseintolerantie) door een 'Mediterraan dieet' met olijfolie en noten te kunnen verdwijnen - waarbij olijfolie de glucoseintolerantie verbetert terwijl noten dat niet doen (Babio e.a. 2014). En olijfolie de geneeskracht van HDL cholesterol veroorzaakt, terwijl een 'gewoon gezond dieet' dat niet doet (Hernaez e.a. 2017)
Ook zijn er links vastgesteld tussen mentale gezondheid en het MD. Bijvoorbeeld bij het tegengaan van depressies en ADHD verschijnselen. En bij hersendegeneraties (zoals Alzheimer en Parkinson). Wat ook te maken hebben met een verbeterde darmflora, via het mechanisme van de 'gut-brain axis'. De relatie met paarse en zwarte AGF is nog duidelijker.

mediterraan

Vis en andere zeeproducten zorgen in beide diëten voor belangrijke - essentiële - voedingsstoffen. Net zoals gefermenteerde en gedroogde producten.

Wat allemaal niet wil zeggen dat het MD of JD heiligmakend zijn En dat boerenkoolstamp of snert niet binnen een supergezond dieet zouden passen...

Wat waar lijkt: (voor de argumenten, zie deze site):

  • We krijgen teveel omega- 6 vetten binnen uit (ook nog eens verkeerd bewerkte) 'meervoudig onverzadigde' plantaardige olie.
    De reclamecampagne voor 'linolzuur' en dieetmargarine (gedeeltelijk geharde vetten) is niet terecht, al zijn gehéél geharde vetten (transvetten) uit olie nog veel slechter
    =>
    We moeten meer omega-3 rijke vetten nuttigen, zoals lijnzaadolie, noten en algen/visvetten, en om te bakken roomboter, kokosvet, rode palmolie en misschien olijfolie/pinda-olie(zie ook hierboven). Olijfolie hoort niet bij de meervoudig onverzadigde oliën, en wordt juist wel aanbevolen. Kokosvet bevat veel laurinezuur, waarvan de positieve effecten zijn aangetoond.
    Olijfolie door salades zorgt ervoor, dat de voedingsstoffen uit de groenten beter worden opgenomen - beter dan bij 'meervoudig onverzadigde' olie en veel meer dan de groenten aléén ! (Ferruzi 2012)
    Wijnazijn erbij maakt het nog (veel) beter.

    Melkvetten zijn niet persé slecht, integendeel juist... (zie elders deze site) en van olie kan het beste de 'koudgeperste' of 'gestoomde' gebruikt worden (bij de Natuurwinkels te koop - bij de supermarkt is bijna alleen koudgeperste olie van olijven te krijgen). Vleesvetten (maar ook melkvetten) moeten met mate geconsumeerd worden.

  • Ontbijt:
    Brood: Het gemiddelde dieet is te koolhydraatrijk, en brood moet daarom niet te veel gegeten worden.
    Granen zijn een belangrijke bron van vitamines, vezels en mineralen, maar hebben ook nadelen - zeker bij de moderne productiewijze (zie 'Brood') en het type graan is belangrijk..
    Officiële voedingsadviezen gaan uit van minimaal 8 boterhammen per dag, om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen. In ons land hebben met name Melchior en Frank van Berkum zich daar zeer kritisch over uitgelaten... deels met overtuigende argumenten - maar met name Melchior stelt zich erg extreem op, want zo duidelijk is het allemaal niet.
    Als brood gegeten wordt is zuurdesem of Allinson brood het beste. Witbrood het slechtste. Het gaat echter ook om de totale inhoud!

    Goed beleggen met dikke omelet (recept zie 'Koken'), flink pindakaas met meer dan 90% (liefst 100%) pinda's (zie 'Broodbeleg') en dikke plakken komkommer, sandwichspread met kaas en tomaat en sla, vis in tomatensaus... (falafel, humus, pesto, avocado)
    dat vult lekker en geeft flink voedingsstoffen.
    Probeer broodbeleg te combineren met kruiden - zoals (room)kaas met tuinkers/mierikswortel/knoflook, of Boursin, schimmelkazen, komijnkaas, pindakaas met kerrie of sambal, stokbrood dippen in gekruide olijfolie.
    Gebakken ei biedt hierbij veel mogelijkheden, vanwege de vele kruiden en andere ingrediënten (champignons, rode ui, paprika, tonijn) die toegevoegd kunnen worden.
    En maak zelf zalmpaté (zie 'Koken') - ook met veel kruiden.

    Een ontbijt met sla, tomaat, zuidvruchten, havermout en bonen erbij geeft een ideale basis voor de dag. Eiwitrijke maaltijden verminderen de koolhydraatbehoefte - maar dan wel plantaardige eiwitten, melkproducten en zeevruchten, en weinig rood vlees. Soep bij het ontbijt is geen verkeerde gewoonte.
    Veel mensen skippen in toenemende mate het ontbijt, of eten maar weinig. Dit verhoogt het risico op hart-en vaat-aantasting aanzienlijk verstoort de hormonale balans en leidt vaak tot een toenemende BMI (zie bijv. Uzhova e.a. 2017)
    Volgens Rong e.a. 2019 hebben mensen die het ontbijt helemaal overslaan een 87% hogere kans op dodelijke hart en vaatziekten. Naar de inhoud van dat ontbijt is niet gekeken. Het verschil met een MD ontbijt zou nog wel eens (waarschijnlijk) veel groter kunnen zijn...

  • Noten en AGF: Iedere dag een handvol noten (variëren tussen walnoten, amandelen, paranoten, hazelnoten en pistache), ongebleekte rozijnen, gedroogde pruimen, vijgen en abrikozen i.p.v. snoep. Een teen rauwe geperste knoflook, veel groenten uit de top 12, en (zo mogelijk) bessen - bij supermarkten zijn ook diepvries bramen/ frambozen/ aardbeien/ bosbessen te koop - of ander fruit uit de top 12.

    Sommige voedingsadviezen stellen dat er niet teveel fruit gegeten moet worden, vanwege de hoeveelheid 'snelle' koolhydraten.
    Zoals op deze site te lezen is, lijkt dat een verkeerd advies - al moet er wel flink gevarieerd worden.
    Natuurlijk gedroogde zuidvruchten zijn extra waardevol, omdat zich bij het drogingproces waardevolle stoffen ontwikkelen. Zo zijn gedroogde pruimen nog veel gezonder dan verse - en zeer effectief tegen botontkalking en ontstekingsprocessen (zie de pagina over AGF).

    Pure chocolade is eigenlijk ook een fruitproduct. De cacaoboon hoort bij de 'superfruiten'. Een stuk extra pure chocolade per dag is een aanrader.

  • Gebruik creatief de kruiden bij 'Combipil' beschreven !
    Bijvoorbeeld een eetlepel goede kerriemix per persoon per dag, en/of ruim gebruik van oregano, bladpetercelie (niet bij zwangerschap), gember is een goed idee. Maar ook andere kruiden(mixen) kunnen enorm waardevol zijn. Denk aan Ras-el-Hanout (een Marokkaanse mix) of Provencaalse kruiden.

  • RAUWE en VERHITTE groenten zijn allebei onmisbaar !

    Rauw voedsel is onmisbaar voor een goed functionerende darmflora.
    Véél meer dan biogarde yoghurtjes* enzo. Het verlaagt cholesterol waardes, onststekingsniveau's en bloeddruk. Daarmee is rauwkost absoluut een onmisbaar deel van het dagelijkse dieet.
    Rauwe zuurkool, broccoli, bloemkool, slasoorten, wortels, (rode) uien, melkproducten, kruiden als tuinkers en bieslook, ( en ook haring, zalm, wier) etc.
    * ook yoghurt en karnemelk spelen een positieve rol. Niet alleen door melkzuurbacteriën maar ook door andere belangrijke nutriënten in melk. Zie o.a. 'Drinken' en Toetjes' - en hieronder bij 'tryptofaan'.

    Verhitting maakt in sommige groenten goede stoffen aan (bijv. in tomaat en rabarber), en breekt de celwanden af, waardoor waardevolle stoffen beter opgenomen worden in het lichaam. Ook verhitte groenten zijn daarom onmisbaar.

  • Drinken: iedere dag koffie/ en zeker groene thee (beter nog met mint, cranberry, jasmijn of ginseng), (bloed)sinaasappelsap met vruchtvlees bij het ontbijt, tomatensap, karnemelk - en het allerliefst n flesje bosbessen/zwarte bessensap als er geen bessen worden gegeten (of andere braam/besachtigen als acai, goji, aardbei en cranberry).
    Het enorm gezonde rozenbottelsap werd vroeger in ons land standaard gedronken door kinderen, en is in pure vorm verkrijgbaar in Turkse winkels. Ook kersen-, pruimen-, vijgen- en granaatappelsap horen bij de uitschieters. Toch geldt ook hier dat sap een bewerkt product is.... waarvan al snel teveel genuttigd kan worden.... en het hele fruit (of smoothie) beter.
    1 Glas rode wijn of bier is een aanrader - het meeste bij vet eten. In plaats van rode wijn kan ook hibiscus/rozenbottelthee gedronken worden (goed getrokken hibiscusthee bevat tot 7 maal zo veel resveratrol - de belangrijkste gezonde stof - als rode wijn).

    Ooit was het gewoonte om door de week geen fris te drinken. Thuisgekomen van school dronken we altijd thee. Dat schijnt tegenwoordig niet meer normaal te zijn... fris is standaard geworden.

  • 2x per week verschillende vis, waarvan mischien een keer wilde zalm. Des te vetter de vis (haring, makreel bijv.) des te meer omega 3. Matig met rood vlees en orgaanvlees (ook patés). Beter nog dan vis zijn algen en fytoplankton (zie hieronder). Of mosselen, garnalen, andere schelpdieren. Vissen met graat en huid bereid zijn beter en smaakvoller dan filets.

  • Vasten: jaarlijks 40 dagen - of om de dag - vasten (zie hier) - maar waarschijnlijk wel met rauwkost, tomatensap, bessen(sap), groene thee en noten. Dat geeft de noodzakelijke 'ontlasting' van het metabolisme, in combinatie met goede stoffen (in plaats van onthouding daarvan).

  • Soep: geeft een 'voller' gevoel dan vast voedsel. De verklaring blijkt niet in het watervolume te liggen, zoals vroeger gedacht. Niet-vette, 'gladde' soep heeft het sterkste effect. Soep is daarmee een belangrijk voedingsmiddel om te veel eten te voorkomen. Ook vermindert soep de glycemische respons - een belangrijke factor bij diabetes (EJCN 2013)

  • Fermentatie: Fermentatie door mico-organismen geeft allerlei meerwaarden. Ongezonde stoffen worden omgezet/ geneutraliseerd, gezonde stoffen aangemaakt. Verteerbaarheid en gezonde effecten op de darmflora bevorderd.
    Dat geldt voor zuivel, AGF... alles... of heel veel.... (bij groene thee niet)
    De verschillen tussen de effecten van diverse micro-organismen zijn groot. Op deze site komt fermentatie op een aantal plekken ter sprake. Zoals bij Brood (desem), Toetjes, Drinken, Kaas, AGF, Toevoegingen en Aantastingen.
    Veel natuurlijke producten die vroeger natuurlijk gefermenteerd werden worden vaak industrieel gemaakt, regelmatig met chemische stoffen.

    Zoals bij die eigenlijk zo waardevolle olijven. Er is een groot verschil tussen natuurlijk gefermenteerde olijven en die met zoutzuur/ loog (en kleurstoffen) bewerkt zijn... maar bij die laatsten staat dat niet op de verpakking! En als ze wel natuurlijk gefermenteerd zijn staat dat er ook niet altijd bij... Zie bijv. hier over probiotica in olijven.

  • Supplementen, aangepast op de persoonlijke situatie.
    Persoonlijke situaties die sterk kunnen verschillen, en ook een aangepast dieet kunnen vereisen.
    Het is moeilijk, door de bomen het bos te zien, op de pagina's in het linker kader staan een aantal nuttige wetenswaardigheden.
    Duidelijk is, dat we voedingsstoffen tekort komen - door een aantal oorzaken... en dat dit samenhangt met aantastingen en overgewicht.
    Supplementen lijken noodzakelijk te zijn in onze maatschappij !


ONTSTEKINGEN VERMIJDEN, WEERSTAND en DARMFLORA

Naarmate we ouder worden, stijgt het ONTSTEKINGSNIVEAU van het lichaam. Dat is een belangrijke oorzaak van bijna alle aantastingen - variërend van hersen-, hart-, darm- en vaataantasting, reuma, botontkalking en huidklachten tot kankers - en is vaak doorslaggevend bij diabetes en overgewicht...

In een onderzoek naar darmontstekingen werden groene thee en DHA (uit visolie) als zeer effectieve ontstekingsremmers aangewezen.
Ook vitamine D speelt hierin een rol.
Darmprocessen hebben een enorme invloed op de rest van het lichaam en geest (elders op deze site is hier meer info over te vinden). In de darmen worden vele nuttige stoffen aangemaakt door darmbacteriën. Een goede darmflora staat of valt met goede - gerichte - voeding.

Naast een goede darmflora zijn goede micro organismen ook op andere manieren van invloed op de geest en de weerstand.
Ook buiten de darmen! Zo wordt steeds meer het belang van GRONDbacteriën duidelijk. Zoals Mycobacterium vaccae. Door inademen en inslikken (wandelen in de natuur, tuinieren).
Bepaalde van die bacteriën zijn goed voor geestelijk welbevinden, zoals het voorkomen van stress en geestelijke aantastingen.
Maar ook voor de weerstand.
Het mechanisme daarachter is nu duidelijker geworden - deze bacteriën bevatten een ontstekingsremmend vetzuur, dat interacties aangaat met imuuncellen. En met PPAR receptoren, die bij vele lichaamsprocessen van belang zijn (zoals overgewicht, hersenprocessen en botvorming). PPAR wordt ook krachtig positief beinvoed door stofjes in AGF en kruiden.
En PPAR wordt juist negatief beinvloed door industrievoeding en gifstoffen in het milieu.

Vezels en flavonolen spelen hier een belangrijke rol in. Van groot belang zijn 'fermenteerbare' vezels als pectines en bepaalde sachariden die dienen als voedingsbodem voor 'gezonde' bacteriën.
Niet alleen zorgden die voor een betere darmgezondheid, maar verlagen ook de algehele ontstekingsgraad van het lichaam. Bijvoorbeeld door de productie van 'boterzuur' (butyraat). Butyraat heeft een krachtige invloed op de ernst van allergische longontstekingen.
Pectine rijke producten zijn appels (met schil, vers of gedroogd), blauwe pruimen en abrikozen (vers en gedroogd), rozijnen, donkergroene bladgroenten, koolsoorten, peulvruchten (groene erwten als meeste) en jam. Pectine maakt jam en appelstroop dik. De toegevoegde pectine in jams is gewonnen uit citruspulp en -pitten. Bij appelstroop is er een kwaliteitsverschil tussen 'rinse' appelstroop (met voor de helft suikerbiet) en pure vruchtenstroop.
De darmflora kan ook direct beïnvloed worden door rauwkost en producten die rijk zijn aan probiotica (yoghurt, kefir, rauwe zuurkool) - die ook om andere redenen van groot belang zijn.

Zeer aan te raden producten zijn ZEEALGEN en ZALM (Astaxanthine) en volle biologische/ biogarde YOGHURTS.
Retinol (een vitamine A gerelateerde stof), Astaxanthine en andere stoffen uit algen hebben een onstekingsremmend, anti-allergisch en tumoronderdrukkend effect (Tominaga e.a. 2010, Schwarz 1987, Eisinger e.a. 2006 en Jones e.a. 2010).
Ook ZWARTE RIJST vermindert ontstekingen, zo blijkt uit onderzoek, terwijl bruine zilvervliesrijst dat niet doet - in een dieet met 10% rijst (Friedman e.a. 2010). Zwarte rijst schijnt zelfs beter te zijn dan blauwe bessen... het bevat meer vitamine E en vezels, en ongeveer net zo veel flavonolen.
SOJA lijkt ook belangrijk om het ontstekingsniveau te verminderen.
Soja bevat vele flavonolen, en ook phosphatidylserine, dat de basis is voor acetylcholine, nodig voor een goede energievoorziening (ook van van de hersenen) en versterking van de celwanden.
Daarbij kan sojalecithine het - niet acute - gebruik van Prednison (of andere corticosteroïden) mogelijk overbodig maken (Schneider e.a. 2010 - onderzocht bij chronische darmontsteking).
Toch bestaan over soja ernstige twijfels (z.e.). Beter lijken in ieder geval gefermenteerde sojaproducten (natuurlijke sojasaus, geen chemisch gefermenteerde). Sojamelk is een inferieur product.

Aspirine-achtige stoffen uit veel natuurlijke producten verminderen het onstekingsniveau op een directe manier - zoals beschreven bij 'Combipil'.


FLAVONOLEN - NATUURLIJK GEZOND

Flavonolen - de waardevolle vitamine-achtige stoffen uit AGF - doen dat op een andere manier, in samenspel met elkaar, en met andere voedingsstoffen.
Ze pakken de oorzaak van de ontstekingen aan, onder andere door het bestrijden van vrije radicalen en andere schadelijke stoffen. Daarbij zijn ze van directe invloed op DNA (mRNA) aangestuurde lichaamsprocessen.
Ook de ziekteverwekkers zelf worden door flavonolen bestreden - zelfs kankercellen worden te lijf gegaan.

Sommigen flavonolen, zoals Curcuma, springen eruit, maar de combinatie van flavonolen door juiste voeding (eventueel aangevuld met supplementen) lijkt ideaal. Niet één enkele geisoleerde stof...
Helaas wordt er maar weinig onderzoek gedaan naar de combinatie-effecten van flavonolen en hun samenspel met andere stoffen (zoals bitterstoffen en vitamines) uit AGF.
Flavonolen - en andere belangrijke stoffen - worden elders op deze site uitgebreid besproken, zoals bij Flavonolen (algemeen), Aantastingen (hersenprocessen) en de Combipil (natuurlijke alternatieven voor gezond ouder worden).


Een nieuwere ontdekking zijn groente- en fruitsoorten die diepblauw tot paars van kleur zijn, zoals bosbessen, vijgen, passievrucht, acai bessen, rode uien, paarse penen, pruimen en druiven, rode kool en aubergines, die polyacytelenen (anthocyanen) bevatten.
Gedroogde paarse pruimen helpen bij botherstel/ tegen botontkalking.
Van vijgen (en bruine algen) is een krachtige werking vastgesteld tegen factoren die Alzheimer en Parkinson veroorzaken (zie AGF_Fruit) en een levensverlengende en gezondheidbevorderende werking (bij fruitvliegen - bij mensen is dit moeilijker te onderzoeken).

Polyacetylenen hebben dezelfde krachtige werking als anti-inflammatoire pijnstillers, NSAID’s (Journ of Agric & Food Chemistry, 2008; 56: 3554-3560), zonder de negatieve eigenschappen (zoals onderdrukking van prostacycline, wat o.a. leidt tot bloedklontering).
Dez stoffen helpen bij het tegengaan van plaques en verlagen de lage ontstekingsgraad van het lichaam - een belangrijke factor bij allerlei metabole aantastingen.
.
Hetzelfde geldt trouwens voor meer flavonolen, zoals het onderstaande Ellagitannine. Er kunnen ook sterk positieve combinatiewerkingen zijn met farmaceutische medicijnen. Zo blijkt Curcuma de werking van een veel gebruikte NSAID - Diclofenac - te verdubbelen, waardoor die in veel lagere dosering toegepast kan worden en er minder ernstige bij-effecten optreden.

Zie ook fruit , waar verder wordt uitgelegd, waarom (verse) BLAUWE/ZWARTE BESSEN-of BRAMENSAP geweldig gezond is, waarvan je iedere dag een flesje zou moeten nemen.
Met name een groep polyacetylenen - anthocyanen - is ook effectief bij het tegengaan van hersenaantastingen als Parkinson. Dat ligt mogelijk aan hun vermogen, om de 'Blood Brain Barrier' (z.e.) te passeren, en overal te penetreren (geen nanodeeltjes voor nodig). Ook Curcuma is hiertoe in staat.

Andere zeer belangrijke flavonolen, deels hierboven al gemeld, zijn MYRICETINE, ELLAGITANINE, APIGININE, EPIGALLOCATECHINE en LUTEOLINE.
In heel veel groenten en fruit komen Apigenine en Luteoline voor, maar de hoeveelheden verschillen enorm.
Zo zit in bijv. knolselderij 75 mg Apigenine per kilo, en in wortels maar 1 mg.
Het zit veel in de kruiden fenegriek, zoethout, petercelie, koriander, oregano, marojolein/ rosemarijn, dragon, kamille, en in amarint, thee en citrusvruchten.
Chrysanten zijn een belangrijke bron van allebei de flavonolen, maar vooral van Luteine. Andere belangrijke bronnen van Luteine zijn selderij en groene peper/ paprika.
Myricetine komt in kleine hoeveelheden voor in veel planten. Het zit meer in zwarte bessen, cranberries (56 mg per 100 gr), kaneel, primula (sleutelbloem), Neem (uit Inda), Kattenstaart (Henna), Decumaria, Jamesia, hazelnoot(blad), zoetwatermosselen, eendenkroos*, rode wijn en oude traditionele Oolong thee.
Ellagitannine zit het meeste in frambozen, en bramen, en ook redelijk veel in aardbeien, granaatappel en walnoten.
Epigallocatechine zit vooral in groene thee.

Ook appels, gedroogde pruimen en grapefruits bevatten veel van deze belangrijke stofjes. Zie hier.

*Eendenkroos is een makkelijk te telen goedkope voedingsrijke 'groente' (net als algen) die wel eens een belangrijke bijdrage zou kunnen leveren aan het wereldvoedselprobleem - zeker aan nutriëntentekorten bij armen. In Oost-Azië wordt het al her en der geconsumeerd. In ons land is Hans Derksen ermee begonnen. Eendenkroos is eveneens een beter alternatief voor (GM) soja als hoogwaardige diervoeding.

Favonolen bestrijden ontstekingsprocessen - maar op verschillende manieren. Zijn effectief gebleken tegen allerlei aantastingen. Bevorden DNA reparatie.en immuunprocessen. Hersenprocessen/ denken. Darmflora. Ga maar door...


Flavonolen tegen kanker

De unieke antikanker werking van Apigenine en Luteoline berust o.a. op de activering van 'p53'. (Ranxin 2006, Cai & Liu 2008)
P53 is een stof, die ervoor zorgt, dat cellen met beschadigd DNA (zoals bij kanker), zichzelf vernietigen. Maar veel kankercellen zijn in staat om p53 te inactiveren. Apigenine en Luteine voorkomen dat. Van Luteoline is ook aangetoond dat het DNA schade voorkomt (Attoub e.a. 2010).
Deze combinatie bij chemotherapie (met Cisplatine) versterkt de chemotherapie enorm.
Van Apigenine is nu aangetoond, dat het effectiever werkt tegen longkankercellen dan 5-FU, dat in chemotherapie gebruikt wordt (Turketin e.a. 2011), zonder de schadelijke neveneffecten (de combinatie van die twee is nog effectiever).
Zie ook Imai e.a. 2012, Kong e.a. 2011, Lee e.a. 2011 (over citrusflavonolen), en Chirumbolo e.a 2010 (over Quercitine).Bij 'de Combipil', en elders op deze site, is meer info over de beïnvloeding van p53 - bijv. door Curcuma en Resveratrol.

De antikankerwerking berust op verschillende mechanismen (Al Azhar 2004).
Apigenine en Luteine:

  • verwijderen vrije radicalen uit het lichaam, en gaan daarmee allerlei aantastingen en veroudering tegen.
  • gaan de verspreiding van kanker tegen door bepaalde eiwitten/ processen te blokkeren (Imai e.a. 2012)
  • verminderen de estrogene respons van cellen en gaat daarmee ook kanker tegen
  • voorkomen DNA beschadigingen op een directe manier
  • gaan de overexpressie van IL-4, IL-6 en IL-13 tegen, en verminderen daarmee allergische ontstekingsreacties (Hirano e.a.2004). Inclusief specifieke ontstekingsreacties in de hersenen, die tot Alzheimer, leerproblemen en MS kunnen leiden (Johnson e.a. 2008). Curcuma kan hierbij een belangrijke aanvulling geven (Chirumbolo e.a. 2010).

Hiermee samenhangend, blijken sommige van deze flavonolen krachtige antivirale eigenschappen te bezitten - krachtiger dan farmaceutische medicijnen als Ribavirin en Tamiflu (Liu e.a. 2008). Voorbeelden hiervan zijn Apigenine en Luteoline. En zeker ook Sylmarine uit Mariadistel.

Gezien de huidige ontwikkelingen rond gevaarlijke virussen (nu ook van vogels op zeehonden gemuteerd) is een pot met supplementen misschien geen overbodige luxe...


Ellagitannine en Myrecetine hebben vergelijkbare effecten als Apigenine en Luteine. Toch zijn er gote verschillen in werkingsmechanismen.
Maar bijna al deze werkingsmechanismen pakken positief uit.
Flaonolen worden op vele plekken op deze site verder inhoudelijk besproken. Zoals bij de Combipil, AGF, Aantastingen en Supplementen.


Flavonolen tegen diabetes.

Een aantal flavonolen zijn ook effectief gebleken bij de bestrijding van diabetes. Ook hier via verschillende werkingsmechanismen.
Flavonolen als Quercitine (in allerlei AGF) en Genisteïne (soja) grijpen direct in de oorzaak - in de aantasting van bètacellen in de pancreas.
Flavonolen als Myrecetine, Luteoline, Naringenine (Grapefruit) en Epigallocatechine (groene thee) en Apigenine beïnvloeden de glucoseopname, glucosetolerantie en gehele energiehuishouding - naast andere positieve zaken.
Een gedeeltelijk overzicht is hier te vinden.




Een andere belangrijke aantasting bij ouderen is BOTONTKALKING.
Die kan verminderd worden door een lager ontstekingsniveau, voldoende mineralen, Vitamine K, parathyroïde hormoon en sommige eiwitten - ook uit melk - en (gegiste) soja en gefermenteerde producten.
Belangrijk hierbij blijkt ook het serotonineniveau in de darmen.

Serotonine en Melatonine VOOR GEEST EN LICHAAM

Serotonine in de darmen wordt aangemaakt door bepaalde voeding, die o.a. rijk is aan zink en magnesium, omega-3 en tryptofaan (de voorloper van 5-htp, elders besproken).
Onmisbaar hierbij is de darmflora. Yano e.a 2015 laten zien dat de darmbacteriën de serotonine in het lichaam bepalen.
Zonder darmbacteriën is er 60% minder serotonine beschikbaar... dagelijks rauwkost en volle yoghurt zijn onmisbaar!

Tryptofaan/serotoninebronnen zijn ananas, kiwi, pruimen, tomaat, melk, kalkoen, kip, vis, eieren, bonen (kikkererwten als meeste), spinazie, banaan (bakbanaan als meeste), haver en hazel/walnoten.
HAVER(mout) is in meer opzichten gezond (bij CVD, aderverkalking, diabetes, ontstekingen). Het bevat ook veel β-glucan, dat volgens onderzoek van de Radbouduniversiteit SEPSIS (een ernstige aantasting van het imuunsysteem) kan verminderen. Haver kan als graan genuttigd worden, of als pap. Hier een recept voor havermoutthee - honing en kaneelpoeder erbij (of groene thee, krachtig ontstekingsbestrijdende gedroogde pruimen laten mee trekken) geeft meerwaarde.
Koolhydraatrijke maaltijden (haver bevat veel koolhydraten) verhogen de opname van tryptofaan. Vitamine-B complex (en met name B6 - ook in haver) helpt tryptofaan om te zetten in serotonine.
Tryptofaan is ook noodzakelijk voor een goede nachtrust: overdag wordt het gebruikt bij de serotonineproductie, en bij het invallen van de duisternis voor de aanmaak van melatonine.
Ook de andere reactieproducten van Tryptofaan (picolinezuur, quinolinezuur en niacine) zijn onmisbaar: zo zorgt picolinezuur voor een goede opname van metalen als zink. Omdat zinktekort leidt tot afname van serotonine, kan er zo een neerwaartse spiraal ontstaan.

Melatonine wordt hier besproken. melatonine is een beter alternatief voor aspirine - dat steeds massaler geslikt wordt om CVS tegen te gaan.
Als meeste zit het in tomatensap (gezeefde tomaat). Een glas per dag is voldoende. Bij voorkeur voor het het slapen gaan.
Zowel een gebrek aan melatonine als aan serotonine tast lichaam en geest aan. Depressies hangen samen met onvoldoende serotonine.

Mooie combinaties zijn dan bijv. bifidusyoghurt met fruit (banaan), notenbrood met gebakken ei , tonijn of schimmelkaas, kipcurry met gember, chili (met o.a. bonen, tomaten, knoflook, ananas en rode peper), kalkoen met cranberries, spinazie met zalm of falaffel en havermoutpap.

Een uiterst effectieve natuurlijke Tryptofaan handhaver is Saffloer, dat als keukenkruid gebruikt kan worden. Saffloer samen met andere kruiden hebben vele ongebruikte geneeskrachtige mogelijkheden.

Zie ook Aantastingen: 'hersenstimulerende stoffen' en 'neurorotransmitters', en 'Therapeutische middelen'.



NIEUWS
Datum
{datum} {inhoud}



 

PAGINA OVERZICHT