De Combipil (of toch maar natuurlijk?)
De 'combipil', of polypil, voor 50 plussers krijgt steeds meer wetenschappelijke ondersteuning. In allerlei artikelen en tv-programma's wordt de goede werking van deze pil ondersteund, al is ze nog niet uit de testfase. De mogelijke kostprijs daarvan kan wel eens hoog uitvallen.
Ook de 80 mg aspirine, die op recept geleverd wordt via de apotheek - voor hartpatiënten - is echter onvoorstelbaar duur, vergeleken met de 500 mg aspirine, die bij het Kruidvat en andere drogisten verkrijgbaar is - omgerekend naar inhoudstof wel 40 maal zo veel.
Er kunnen nogal wat twijfels uitgesproken worden over de ingrediënten van deze combipil (of pillencombinatie), die kan bestaan uit statines, een bloedrukverlager en ACE remmer, een bètablokker, foliumzuur, bloedverdunner/ontstekingsremmer en een vochtafdrijvend middel (volgens Hugo Rol).
Zo bevat deze pil 40 mg SIMVASTATINE, een statine (hier besproken). Deze dosering leidt regelmatig tot spierzwakte en andere aantastingen, wat een aantal malen gedocumenteerd is. Een van de lange-termijn effecten van statines is een chronisch verlaagd Q10 niveau - wat zou kunnen leiden tot chronische vermoeidheid, (spier)zwakte, hartfalen en neurodegeneratie... lagere doseringen statines zijn mogelijk kankerverwekkend, dus is het gebruik daarvan in de combipil 'voor iedere 50 plusser' nogal discutabel.
De positieve effecten van statines op overleving na CVD diagnose zijn wel aangetoond.
Maar of dat het hele verhaal is - en of dit niet op andere manieren bereikt kan worden?
Een ander bestanddeel van deze combipil is een BÈTABLOKKER. Deze blokker leidt tot een rustigere hartslag, en lagere bloeddruk.
Maar net als statines hebben bètablokkers een slechte invloed op Ubiquitin-niveau in het lichaam (Q10, elders besproken). Daarom is het gebruik hiervan bijna net zo discutabel als dat van statines...
Nog een besproken ingrediënt van de combipil is FOLIUMZUUR.
Het gebruik van Foliumzuur mag nooit op zichzelf staan - zonder andere B-vitamines, in de juiste, natuurlijke, verhouding. Ook hierbij kunnen dus nogal de nodige vraagtekens gezet worden... bovendien is dit chemisch foliumzuur, dat vaak slecht verwerkt wordt (zie hieronder).
Bij het andere ingrediënt, ASPIRINE (80 mg acetylsalicylzuur), kun je je afvragen, of 60 mg of minder niet beter is...
Een dagelijkse dosis Aspirine lijkt wel degelijk goed te zijn (zie hieronder)... maar wat is de goede dosis ? Aspirine heeft een bloedverdunnend en ontstekingsremmend effect.
Maar teveel aspirine is niet gezond, het bloed wordt te dun, interne bloedingen nemen toe, de positieve werking van Vitamine K op bindweefselvorming wordt geneutraliseerd.
In een grootschalig onderzoek bleek aspirine bij gezonde mensen niet tot lagere sterfte aan hartkwalen te leiden, maar wel een 30% hoger risico te geven op vaatbloedingen (AMA 2012).
HET NATUURLIJKE ALTERNATIEF
In 2004 hebben enkele wetenschappers, waaronder van de Erasmusuniversiteit, al een natuurlijk, veiliger, alternatief voor de polypil bedacht, zie hier.
Dat dagelijkse alternatief komt neer op: 2 gram knoflook, een klein glas wijn (125 ml), 68 gram amandelen, 400 gram fruit en groenten, twee stukjes pure chocolade en vis (2-4x per week).
Als we wat verder zoeken sinds die tijd, kan er nog de nodige aanvulling gegeven worden:
-
In KNOFLOOK - en in verhitte UIEN, ONGESCHILDE APPELS (nog meer in appelstroop) en RODE DRUIVEN - zitten de flavonolen Quercitine en Resveratrol, die in combinatie met Curcumine en Xanthorrhizol (de actieve bestanddelen van KURKUMA) onderzocht worden in kankeronderzoek (zie 51).
- KERRIE bevat zowel Curcuma (Geelwortel) als Komijn, die rijk zijn aan salicylzuur*.
Kerrie is een van de geneeskrachtigste kruidenmixen die ons ter beschikking staan. Het meeste onderzocht is Curcuma, dat effectief is tegen bijna alle aantastingen, hier besproken.
Naast geelwortel en komijn bevat kerrie ook peper, fenegriek en koriander (regelmatig kaneel).
Fenegriek en Koriander zijn kruiden met verschillende positieve werkingen op het lichaam. Fenegriek heeft aangetoond, effectief te zijn tegen diabetes en overgewicht. Korianderzaad beschermt lever en nieren tegen schade, en vermindert darmproblemen. Zwarte peper zorgt voor een betere opname van Curcuma in het lichaam. Kaneel heeft net als Curcuma een brede werking. Al deze kruiden zijn anti-oxidanten.
De opname van Curcuma wordt ook bevorderd door o.a. vetten en sojalecithine. Het is dan ook maar de vraag wat beter is: Curcuma alléén of Kerrie. Zelf ga ik voor de (massala)kerrie - omdat het zo lekker is, en omdat het waarschijnlijk lijkt, dat kerrie minstens zo gezond is.
*Manello wijst verder op eenzelfde effecten van thee, kokos, rode druiven, biflavonolen uit citrusvruchten, haaienkraakbeen en genisteine uit soja. Ook zeesponzen bevatten deze blokkeerders.
Zie ook D.Groen 2008 over RESVERATROL, dat een positieve invloed heeft bij overgewicht - en op het hele metabolisme..
Resveratrol zit - behalve in rode druiven - ook in rode grapefruit/sinas, pinda's, hibiscusthee en sommige bessen zie hier.
Samen met Quercitine bestrijdt ze vetopname en verhoogt de verbranding.
Resveratrol alleen of met Curcuma wordt ingezet bij de bestrijding van reumatische arthritis, omdat het onstekingsprocessen sterk vermindert en ingrijpt op de oorzaken.
Ook gele Grapefruits bevatten veel van de flavonolen, die positieve invloed hebben op de vetopname.
Een aan Quercitine verwante stof is RUTINE (vitamine P), dat veel in citrusvruchten, bessen, boekweit, asperges en appels zit. Rutine is net als veel overige hier besproken stoffen zeer goed werkzaam tegen o.a. zenuw/hersenschade (Journ.Cer.Blood Flow.& Metab. 2009), oxidatieve stress (m.n. door ijzeroxidatie), en maag- en darmaantastingen (Hussain e.a. 2009).
* Met overdoseringen Curcuma is het uitkijken, omdat Curcuma bepaalde enzymsystemen beïnvloedt (en daarmee ook de werking van bepaalde medicijnen, zoals valeriaan, St Janskruid en benzodiazepinen (die dienen als kalmerings/slaapmiddel of voor het verminderen van angstgevoelens door inwerking op de GABA-receptoren) - en een teveel aan acetylzuur tot bloedingen kan leiden.
Door die enzymwerking kan de afbraak van bepaalde medicijnen trager verlopen (net als bij Grapefruit), waardoor die langer/krachtiger actief zijn.
Al lijkt het gevaar hiervan veel lager te zijn bij KERRIE's dan bij het pure gebruik van Curcumasupplementen of Aspirine.
** De meest effectieve flavonolen tegen kanker zijn mogelijk APIGININE, dat veel in appels, peren, uien, artisjok, petercelie, basilicum, moederkruid, citrusvruchten, knolselderij, alfalfa, thee en amarant voorkomt (zie onderaan) en MYRECETINE, dat veel in rode wijn zit.
-
Ook de twee andere ingrediënten van de Combipil - een ACE remmer en VOCHTAFDRIJVER - kunnen goed vervangen worden door uitgebalanceerde voeding.
Belangrijke ACE REMMERS en BLOEDDRUKVERLAGERS zijn bijv. BANANEN MELKPRODUKTEN en EIEREN (gebakken nog beter - voor een gezond recept met goede kruiden zie 'Koken').
Een ander bloedrukverlagend en bloedverdunnend middel is bijv. (naast knoflook) GINKGO BILOBA (hieronder besproken) en - alweer- KURKUMA.
WATERMELOEN bevat heel veel citrulline, dat de bloedvaten werwijdt.
Noten en pinda's hebben een beschermend effect op hersenen en hart
-
In combinatie met GINSENG heeft GINKGO een goede werking op de AFWEER en de hersenen.
In combinatie met CITROENMELISSE, GROENE THEE, GEMBER, SALIE, TOMAAT en KERRIE hebben Ginkgo (en Ginseng) een krachtige werking tegen ALZHEIMER en andere hersenaandoeningen en ook tegen SUIKERZIEKTE (diabetes type 2), zie 45.
Zo is gember een sterke antioxidant, die allerlei organen (zoals hersenen en nieren) beschermt tegen oxidatieve stress, dopamine en serotonine in de hersenen promoot, en werkzaam is bij zowel diabetes type 1 als 2.
En is Salie krachtig werkzaam tegen schadelijke effecten van diabetes-1.
Citroenmelisse en groene thee kunnen goed gecombineerd worden.
Salie smaakt heerlijk in soepen en sauzen, net als kerrie, gember en tomaat.
Andere kruiden kunnen eveneens als geweldige vervanger dienen - zoals ROZEMARIJN, THYM, OREGANO, BONENKRUID, KORIANDER, (zwarte) KOMIJN en FENEGRIEK. Oregano bevat enorm veel anti-oxidanten en is een goede bron van vitamine K (en eenmaal in de tuin aangeplant komt het ieder jaar terug).
Fenegriek, komijn, kaneel en koriander, naast kurkuma effectief bij diabetes - en andere aantastingen - zijn bestanddelen van de meeste kerries en van een aantal andere kruidenmixen, en ondersteunen elkaar - zie hierboven en hieronder.
Bladpetercelie heeft brede gezondheidskundige werking. Het bevat een schat aan flavonolen (waarvan apigenine een belangrijke - zie Voedingsadvies), heeft onder meer een sterke anti-oxidatieve werking, verbetert een aantal diabetes-waarden, het imuunsysteem, heeft een antibacteriële werking en verhoogt het testosteron en spermakwaliteit bij mannen.
Zowel blad als stengel kunnen goed gebruikt worden (stengels eventueel door het warme eten). Het zaad bevat een aantal andere unieke zaken, dus het kan geen kwaad om de petercelie in de tuin uit te laten schieten en dan het zaad te gebruiken in de vijzel.
alleen bij zwangerschap wordt hoog gebruik afgeraden omdat het dan een vruchtafdrijvende werking kan hebben
Een mediterrane (ontbijt))salade van stukjes komkommer, tomaat, feta, olijven/olie met petercelie en oregano uit eigen tuin/ plantenbak (met eventueel een scheutje wijnazijn en wat knoflook) is een absolute aanrader!
-
Het gebruik van KOKOSOLIE en RODE PALMOLIE bij bakken en OLIJFOLIE (en olijven) en LIJNZAADOLIE in salades geeft nog méér nuttige aanvulling (zie 'Koken').
-
FOLIUMZUUR (zie 'Supplementen'), het andere ingrediënt van de polypil, kan teruggevonden worden in vele natuurlijke producten, waaronder TOMAAT, dat ook veel kalium (bloedrukverlagend) bevat, en eveneens vochtafdrijvend werkt (bij vochtafdrijvende producten is extra kalium van veel belang).
Met name 'bewerkte' tomaat is goed (puree, sap, gedroogd etc).
Daarbij bevat tomaat ook veel melatonine, dat EIWITPLAQUES IN BLOEDVATEN en hersenen voorkomt/oplost, een goede werking heeft op de hersenen (zoals op het SLAAPRITME) - en op de AFWEER in het algemeen.
Foliumzuur zit ook veel in bepaalde groene groenten als spinazie en broccoli.
Dit natuurlijke foliumzuur is in de vorm van 'L-methylfolaat', dat direct beschikbaar is voor allerlei processen in het lichaam - en van grote invloed is bij neurologische aantastingen, hartkwalen en andere ziekten, zie hier.
Het chemische foliumzuur in vitaminesupplementen (zoals de combipil) moet eerst nog door het lichaam omgezet worden in methylfolinaat - wat bij 50% van de mensen niet goed lukt (en waarvoor ook vitamine B12 nodig is).
-
Natuurlijke vochtafdrijvende middelen - naast tomaat - zijn bijv. BLEEKSELDERIJ, BROCCOLI, ASPERGES, RAUWKOST, DRUIVENBLAD, JENEVERBES EN ZALM... producten die, net als tomaat, meerdere gunstige eigenschappen van de polypil combineren !
Van groot belang hierbij is ook KALIUM. Een tekort aan Kalium veroorzaakt niet alleen vochtopeenhopingen (oedemen) maar geeft ook een duidelijk grotere kans op hart en vaatziekten, vermindert de hersen- en spierwerking en werkt bloedrukverhogend. Ook compenseert het voor teveel zout in voeding.
De meeste mensen hebben een tekort aan Kalium (Strazullo 2011), en daarom kan dit - net als veel andere hier besproken tekorten - als een maatschappelijk probleem gezien worden... maar er zijn maar weinig politici en specialisten die de implicaties hiervan in hun beleid verwerken (voedingstekort ?).
Ook in bananen, citrusvruchten en melkproducten zit veel Kalium.
- Noten bevatten vele waardevolle stoffen, waaronder vitamine E, mineralen, antioxidanten en alfalinoleenzuur - omega-3 (zie Flavonolen).
In een grootschalige studie is aangetoond dat regelmatig noten eten een significante invloed heeft op de levensverwachting - en het aantal doden als gevolg van kanker, hartfalen en ademhalingsziekten (Bao e.a. 11-2013)... met de beste resultaten bij diegenen die iedere dag noten consumeerden.
Een meta-analyse uit 2016 laat zien dat 20 gram noten/ pinda's per dag geassocieerd is met bijna 30% minder plaques (artherosclerose), CVD met -22%, en kankers met -15%.
De associatie met diabetes was -40%, die op ademhalingsziekten -52% en die met infectieziekten -75%!
Waarbij pinda's de kans op herseninfarct verminderen en noten die op kankers.
De algehele kans op (vroegtijdig) overlijden verminderde met 19%.
Vele miljoenen doden te veel per jaar kunnen op deze manier voorkomen worden (Aune e.a.2016).
Meer dan 20 gram noten per dag geeft geen duidelijke verbetering....
Walnoten, amandelen en hazelnoten staan goed bekend. Minder bekend is dat de paranoot het enige natuurproduct is, dat voldoende selenium levert (bijna iedereen heeft ernstig seleniumtekort) - een noot per dag is voldoende.
En dat een handjevol pistachenoten voldoende is om chronische darmonsteking tegen te gaan, en 'lekkende darmen' te dichten.
Pistachenoten verbeteren cholesterol, triglyceride en andere ontstekingswaarden aanzienlijk bij gezonde personen.
Walnoten verminderen stress, verlagen bloeddruk, en zijn ontstekings-remmend, zie bijv. S.G.West 2010, die ook de combinatie met vlaszaadolie propageert, omdat dit een nog krachtigere antioxidatieve werking heeft.
Noten verminderen ook de vorming van eiwitplaques (niet alleen van belang bij CVD maar ook bij Alzheimer).
Walnoten blijken zeer effectief in het bestrijden van Alzheimer en haar gevolgen (Muthaiyah e.a. 2014). Ze zijn tevens werkzaam tegen metabole aantastingen, schimmelinfecties, en mogelijk tegen kankers. Muthaiyah laat een overzicht van het onderzoek hiernaar zien.
Noten stimuleren de hersenen.
Guasch-Ferré e.a. 2017 laten een 20% lagere kans op hart- en vaat-aantastingen zien bij het consumeren van 2 porties walnoten per week.
Volgen dit onderzoek vermindert een gevulde hand walnoten/ pistachenoten per dag de kans op hart- en vaataantastingen met >15 %.
Twee stukjes pure chocolade voegt daaraan nog eens 4 % toe, en verlengt het leven (maar tevéél werkt mogelijk juist weer verkeerd).
Ook zonnebloempitten lijken uiterst waardevol.
Bij pindakaas zijn (vreemd genoeg) geen duidelijk positieve effecten gevonden (maar de meeste pindakaas bestaat niet uit 100% pinda's, en het wordt meestal gebruikt in een (industrie)broodrijk dieet zonder extra's).
De ziektekostenverzekeraar zou ze gratis moeten verstrekken, zou ze een hoop geld schelen... (of juist niet???)
Andere 'goede' nootachtigen zijn: pinda's, hazelnoten, pijnboompitten en pompoenpitten.
'Slechtere' noten (door hun erg hoge caloriegehalte) zijn: cashewnoten**, en macadomianoten. Pecan noten en pinda's hebben ook een hoog caloriegehalte, maar die bevatten veel meer hoogwaardige stoffen.
* veel noten kunnen allergie opwekken, en lijken door vrouwen in verwachting gemeden te moeten worden: de kans op astma bij hun kind neemt dan met 50% toe.
maar niet alle noten zijn even allergieverwekkend - pistachenoten, en veel 'pitten' (bijv. zonnebloem/pompoenpitten) vaak niet (pijnboompitten kunnen meer problemen geven).
** cashewnoten bevatten relatief veel van een gezonde stof tegen bloedklontering - zie in deze sectie bij 'omega-3'.
Meer over noten is bij AGF, en Aantastingen en
- Noten bevatten vele waardevolle stoffen, waaronder vitamine E, mineralen, antioxidanten en alfalinoleenzuur - omega-3 (zie Flavonolen).
Hierboven zijn een groot aantal producten besproken die een natuurlijk alternatief bieden voor de polypil. De combinatie van deze producten binnen een natuurlijk dieet lijkt het beste. Daarmee worden een groot aantal aantastingen bestreden. Niet alleen bij 50-plussers!
Diëten die bijna al deze natuurlijke factoren combineren zijn bijv. het bij 'Voedingsadvies' besproken Mediterrane en Japanse. Ook gefermenteerde producten spelen een grote rol in deze diëten (zie o.a. 'Drinken-Zuivel' over de brede werking van gefermenteerde producten). Heel veel zaken kunnen gefermenteerd worden: groenten (zoals zuurkool - zelf gefermenteerde bloemkool/ broccoli is ook erg lekker), fruit (zoals natuurlijk gedroogde zuidvruchten), zuivel (yoghurt/ karnemelk/ kefir) en brood (zuurdesem), en bevorderen daarmee enorm de gezondheidskundige waarde - het breekt ook negatief werkende stoffen af.
Een van de belangrijkste functies van de polypil is het voorkomen van CVD.
Opvallend natuurlijk alternatief hierbij is TOMAAT, dat een aantal eigenschappen combineert: vochtafdrijving, bloedrukverlaging, afweerversterking en eiwitplaques tegengaan. Ook huidveroudering - wat van de meeste dure cosmetica niet wetenschappelijk beweerd kan worden.
Bij tegengaan van bloedklontering (trombose)
is het wat minder effectief dan aspirine (75mg per dag), maar daar staat tegenover dat lange termijn aspirine gebruik nadelige effecten geeft, die tomaten niet hebben.
Warfarin - een chemische bloedverdunner
- heeft andere negatieve effecten, zoals een 2-3 maal hogere kans op dementie.
De optimale dosis lijkt 250 ml (een groot glas) tomatensap te zijn. Meer dan dit geeft geen betere effecten (zie Sadler 2014 , O'Kennedy e.a. 2016).
De combinatie van 1 glas tomatensap binnen een natuurlijk dieet
met (bijv.) bovenbeschreven ingredienten lijkt het beste voor een superieur effect.
Er zijn ook supplementen gebaseerd op tomaat. Vaak ontbreken hieraan stoffen, die in tomaat wel zitten... zoals in melatoninepillen, waar geen waardevol lupicide in zit - dat wordt dan weer als apart supplement verkocht!
Zonder tomatensap (puree) is natuurlijk ook mogelijk... er zijn alternatieven (en aanvullingen).
De BESTE POLYPIL is dus de natuurlijke oplossing !
Al deze natuurlijke producten werken ontstekingsremmend*, bestrijden vrije radicalen in het lichaam, en voorkomen daarmee allerlei aantastingen, zoals Metabole Syndromen en het ontstaan van kankers. En ze bevatten de juiste mix van natuurlijke vitamines en mineralen, i.t.t. bijvoorbeeld de chemisch geïsoleerde vorm van Foliumzuur, die juist schadelijk kan zijn.
Ook die natuurlijke stoffen moeten samenkomen, zo wordt steeds duidelijker. 'Natuurlijke' supplementen die slechts één natuurlijke stof bevatten, zoals bijv. Resveratrol uit rode wijn, zijn veel minder effectief.
Voor het opnemen van Resveratrol is op de eerste plaats een goede darmwerking/flora noodzakelijk. De lever is daarna belangrijk, om Resveratrol in de goede chemische vorm te behouden. Het blijkt, dat zogenaamde 'gallaten' , andere flavonolen die ook in rode druiven (en veel in groene/ rode thee - in hibiscus ook gecombineerd) zitten, de afbraak van Resveratrol in minder nuttige stoffen ('sulfotransferase') voorkomen
(Resveratrol: A boon for treating Alzheimer).
Krantenkoppen als 'anti-oxidanten niet effectief tegen hart/vaataantastingen' blijken het bij nader inzien te hebben over Vitamine C, E en betacaroteen... een nogal beperkte invulling van alle anti-oxidanten en 'stofjes' die hierboven besproken worden.
Het lijkt wel of bewust de hierboven besproken onderzoeksresultaten genegeerd worden bij veel van dit soort onderzoeken/ berichtgeving. Maar misschien zijn onderzoeksjournalisten en veel wetenschappers gewoon superbeperkt in hun kennis... wat ze ook aan te rekenen valt (het sterk verslechterde onderwijssysteem zou hier wel mede debet aan kunnen zijn).
Wat ook van belang is: de statine e.d. behandeling van een 55-jarige man met een kans van 5 procent op een cardiovasculair event over een periode van tien jaar, kost per gewonnen QALY (quality adjusted life year) 125.000 euro. Waarbij het de vraag is wat die 'quality' precies inhoudt en iedere goede vergelijking met een alternatieven-complex - zoals hierboven beschreven - ontbreekt.